Cơ quan Thuế sẽ căn cứ kết quả kiểm tra sau hoàn thuế nếu phát hiện khai sai, gian lận, trốn thuế bao gồm cả việc không thực hiện thanh toán qua ngân hàng và không cung cấp được chứng từ thanh toán qua ngân hàng theo đúng thời hạn thì phải thu hồi lại số tiền thuế GTGT đã hoàn có liên quan, đồng thời xử lý vi phạm pháp luật về thuế theo quy định.
Theo dự thảo Thông tư hướng dẫn thực hiện hoàn thuế GTGT, Tổng cục Thuế nêu cụ thể đối tượng áp dụng là: Hoàn thuế GTGT, hoàn thuế Tiêu thụ đặc biệt; hoàn thuế Thu nhập DN và thuế Thu nhập cá nhân theo quy định của Hiệp định tránh đánh thuế hai lần; hoàn các loại thuế, khoản thu thuộc NSNN nộp thừa.
Minh bạch các đối tượng hoàn thuế
Theo dự thảo Thông tư hướng dẫn thực hiện hoàn thuế GTGT, Tổng cục Thuế nêu cụ thể đối tượng áp dụng là: Hoàn thuế GTGT, hoàn thuế Tiêu thụ đặc biệt; hoàn thuế Thu nhập DN và thuế Thu nhập cá nhân theo quy định của Hiệp định tránh đánh thuế hai lần; hoàn các loại thuế, khoản thu thuộc NSNN nộp thừa.
Trong dự thảo Thông tư, Tổng cục Thuế cũng liệt kê những DN, tổ chức kinh doanh xin hoàn thuế trước, kiểm tra sau thuộc diện rủi ro cần có biện pháp kiểm tra chặt chẽ như:
- DN địa phương khác kinh doanh, bán lẻ sản phẩm, hàng hoá không phải sản xuất ở địa phương đó;
- DN có vốn điều lệ, vốn chủ sở hữu nhỏ hơn so với quy mô kinh doanh, sản xuất và số thuế đề nghị hoàn;
- Cơ sở kinh doanh, sản xuất, thương mại mới thành lập trong thời gian 24 tháng trở lại;
- DN kinh doanh thương mại không có các cơ sở vật chất như: Nhà máy, xưởng sản xuất, kho hàng, phương tiện vận tải, hệ thống các cửa hàng…;
- DN kinh doanh thương mại mua hàng hoá phục vụ XK chủ yếu từ DN kinh doanh thương mại mua hàng hoá, DN mới thành lập;
- Tổ chức, cá nhân thu gom hàng hoá là nông lâm thuỷ sản không chịu thuế GTGT đầu vào; DN thực hiện thanh toán hàng hoá dịch vụ XK từ tài khoản vãng lai…
Theo đó, các trường hợp này, cơ quan Thuế phải có văn bản đề nghị người nộp thuế giải trình, bổ sung làm căn cứ quyết định hoàn thuế. Với trường hợp người nộp thuế không giải trình, bổ sung hoặc có giải trình, bổ sung nhưng không chứng minh được số thuế đã khai là đúng, có dấu hiệu gian lận hoàn thuế thì phải chuyển hồ sơ sang diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau theo quy định.
Tăng hậu kiểm
Tới đây, khi dự thảo Thông tư hướng dẫn thực hiện hoàn thuế GTGT được Bộ Tài chính thông qua thì cơ quan Thuế các cấp tăng cường rà soát các hồ sơ hoàn thuế GTGT để kịp thời loại trừ số thuế GTGT đầu vào không đủ điều kiện khấu trừ, hoàn thuế do không thực hiện thanh toán qua ngân hàng khi quyết định hoàn thuế theo đúng quy định của Luật thuế GTGT.
Ngoài ra, với trường hợp người nộp thuế có số thuế hoàn tăng đột biến (trên 10% so với cùng kỳ năm trước), có dấu hiệu rủi ro trong hoàn thuế, cơ quan Thuế cần xác định rõ nguyên nhân, qua đó tập trung kiểm tra trước, sau hoàn thuế kết hợp với kiểm tra, thanh tra toàn diện về hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như nghĩa vụ nộp các loại thuế khác của người nộp thuế, tránh tình trạng lợi dụng gian lận hoàn thuế gây thất thu NSNN.
Đồng thời, cơ quan Thuế sẽ căn cứ kết quả kiểm tra sau hoàn thuế nếu phát hiện khai sai, gian lận, trốn thuế bao gồm cả việc không thực hiện thanh toán qua ngân hàng và không cung cấp được chứng từ thanh toán qua ngân hàng theo đúng thời hạn thì phải thu hồi lại số tiền thuế GTGT đã hoàn có liên quan, đồng thời xử lý vi phạm pháp luật về thuế theo quy định.
Tuy nhiên, bên cạnh những biện pháp mạnh nhằm kịp thời phát hiện DN gian lận tiền hoàn thuế của Nhà nước thì một trong những cải cách lần này chính là việc quy định rõ thời gian tiếp nhận và giải quyết hồ sơ hoàn thuế của DN; cũng như trách nhiệm của cơ quan Thuế nếu cố tình gây khó khăn cho DN hoàn thuế.
Cụ thể, đối với hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau thì chậm nhất không quá 6 ngày làm việc kể từ khi tiếp nhận đủ hồ sơ xin hoàn thuế; Đối với hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau thì thời gian là 40 ngày; Đối với hồ sơ hoàn các loại thuế, khoản thu NSNN nộp thừa đã có xác nhận của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền hoặc kết quả quyết toán thuế của cơ quan Thuế có ghi rõ mã số thuế, khoản thu khác thuộc NSNN nộp thừa thì thời gian giải quyết tối đa là 5 ngày làm việc.
Quá thời hạn giải quyết hoàn thuế trên mà cơ quan Thuế chưa ra quyết định hoàn thuế (trong đó xác định lỗi thuộc về cơ quan Thuế) thì ngoài số tiền thuế phải hoàn, cơ quan Thuế còn phải trả tiền lãi theo quy định hiện hành.
